Nastolatki stanowią dużą grupę pojawiającą się na pierwszej konsultacji w moim gabinecie. Często zdarza się, że pacjenci w tym wieku kierowani są do ortodonty przez lekarza dentystę, a czasami to rodzice chcą sprawdzić, czy leczenie ortodontyczne jest konieczne/możliwe. Coraz częściej jest też tak, że to dzieci proszą rodziców o umówienie ich na konsultację, ponieważ ich koledzy już noszą aparaty, albo, co ważniejsze, martwią się ustawieniem swoich zębów i chcieliby poprawić swój wygląd.

Dzieci rosną w różnym tempie i niektóre z nich można leczyć ruchomymi aparatami w wieku nastoletnim. Rodzice jak i sam pacjent muszą mieć jednak świadomość, że klasyczne aparaty ruchome są aparatami ortopedycznymi. Ich zadaniem jest zmiana relacji szczęki względem żuchwy, nie zaś idealne ustawienie zębów pacjenta. Stosując aparaty ruchome nie jesteśmy w stanie przyłożyć siły tak precyzyjnie, jak podczas stosowania stałych aparatów ortodontycznych lub aparatów nakładkowych. Często zatem po zakończeniu leczenia aparatem ruchomym, konieczne jest zastosowanie aparatu stałego w celu osiągnięcia zadowalającego efektu estetycznego. 

Czy wiek nastoletni jest dobrym momentem do rozpoczęcia leczenia ortodontycznego aparatem stałym? 

Wszystko zależy od pacjenta, każdy przypadek jest inny. Dzieci często marzą o naklejeniu stałego aparatu ortodontycznego, ponieważ kojarzy im się on z czymś ładnym i kolorowym. Nie jest to niestety najlepsza motywacja. Dzieci, które rzeczywiście wstydzą się swojego uśmiechu, a które jednocześnie dbają o higienę jamy ustnej, są najlepszymi kandydatami do rozpoczęcia leczenia w wieku nastoletnim. Nawet jeśli takie dziecko na pierwszej wizycie nie ma idealnie umytych zębów, jest w stanie zmienić swoje nawyki i dbać o zęby. Kluczowa jest odpowiednia motywacja! Zwykle na konsultacji pokazuję dzieciom, w których miejscach ich zęby nie są dokładnie umyte. Jeśli problem jest bardzo duży – kieruję je na wizytę u higienistki, Marceli. Jeśli dziecko jest zdeterminowane i bardzo chce rozpocząć leczenie ortodontyczne, zwykle dostosowuje się do wymagań odnośnie higieny. Jest to ważne, ponieważ leczenie ortodontyczne trwa długo. Zdarza się, że dzieci, u których zęby nie są bardzo niekorzystnie ustawione, tracą motywację do ich mycia po kilku miesiącach leczenia. Jest to ogromny problem, ponieważ z jednej strony leczenie trzeba kontynuować, ze względu na zainwestowany czas i środki, z drugiej strony, ortodonta martwi się stanem zębów pacjenta po zakończeniu leczenia aparatem. Zdarzało mi się już demontować aparaty w trakcie leczenia nastolatków, ze względu na fatalną higienę jamy ustnej. Zdarzały się też sytuacje, gdzie Pacjent w trakcie leczenie zaniechał dbania o higienę jamy ustnej i z wizyty na wizytę w jego jamie ustnej pojawiło się mnóstwo ubytków. 

Alternatywą dla stałego aparatu jest leczenie za pomocą nakładek. Taki sposób leczenia umożliwia łatwiejsze utrzymanie dobrej higieny jamy ustnej, ze względu na fakt, że na czas jedzenie i mycia zębów nakładki są zdejmowane przez Pacjenta. Dzieci bardzo dobrze adaptują się do noszenia nakładek. Niestety, tak samo jak w przypadku aparatów ruchomych, konieczne jest pamiętanie o ich regularnym noszeniu. Stąd tak samo jak w przypadku aparatu stałego, Pacjent musi być zdyscyplinowany i odpowiedzialny, jeśli leczenie ma przynieść oczekiwany efekt. W przypadku nastolatków dobrze sprawdza się Dental Monitoring, dzięki któremu mam kontrolę nad tym jak dokładnie dzieci myją zęby oraz czy rzeczywiście noszą nakładki. Aplikacja jest łatwa w obsłudze, stąd nie sprawia problemów rodzicom i pacjentowi.

Metodę leczenia wybiera ortodonta po konsultacji i wykonaniu dodatkowych badań. Decyzja co do tego jak leczyć dziecko, jest bardzo ważna. Leczenie dzieci może wydawać się proste, ale jest to pozorne wrażenie. Zaplanowanie takiego leczenia wymaga dużej wiedzy, nawet ruchomym aparatem można zrobić dużo krzywdy, jeśli leczenie nie jest odpowiednio dopasowane do pacjenta. Ważny jest nie tylko efekt estetyczny, ale też stabilny zgryz, który nie będzie sprawiał problemów w dorosłości.